Działalność edukacyjna

PATRONI 2023

WISŁAWA SZYMBORSKA – 2 lipca 100 rocznica urodzin

Rok 2023  Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Wisławy Szymborskiej- jednej z najbardziej znanych polskich poetek. Szymborska stała się ambasadorką polskiej kultury za granicą. Jej wiersze zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków. O doniosłości literackiego dorobku Wisławy Szymborskiej świadczą nie tylko nagrody, ale także fakt ,że Szymborska wciąż ma wierne grono czytelników w Polsce i za granicą. Inspiruje literaturoznawców, kulturoznawców, filozofów, krytyków sztuki, a także zwykłych czytelników, którzy znajdują w swojej poezji odpowiedzi na najważniejsze pytania. Tematy, które poruszyła w  swojej poezji wciąż są aktualne. Forma jaką się posługiwała ciągle zachwyca mistrzostwem.

MIKOŁAJ KOPERNIK – 19 lutego 550 rocznica urodzin

Rok 2023 Uchwałą Senatu został ustanowiony rokiem Mikołaja Kopernika – wybitnego astronoma i twórcy teorii heliocentrycznej „O obrotach sfer niebieskich”, która dokonała rewolucji w światowej nauce zwanej przewrotem kopernikańskim. Kopernik był prawdziwym człowiekiem renesansu , ponieważ działał również jako lekarz, prawnik, kartograf i ekonomista.

JAN MATEJKO – 1 listopada 130 rocznica śmierci.

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej polskiej  został ustanowiony rokiem Jana Matejki- jednego z najwybitniejszych polskich malarzy, autora słynnych obrazów historycznych. Autor ponad trzystu obrazów olejnych. Do najbardziej znanych należą Stańczyk oraz monumentalna Bitwa pod Grunwaldem. Nazywany malarzem dziejów narodu polskiego. Jego obrazy do dziś mają wpływ na wyobrażenie o poszczególnych wydarzeniach historycznych.

JERZY NOWOSIELSKI – 7 stycznia 100 rocznica urodzin

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Jerzego Nowosielskiego- jednego z najwybitniejszych artystów polskiej kultury współczesnej. Malarz, rysownik, pisarz ikon. Artysta tworzący na styku kultur Wschodu i Zachodu, również w aspekcie religijnym. Malował nowoczesne obrazy w stylu abstrakcjonizmu i figuralizmu. Jednocześnie tworzył ikony, a nawet wystroje cerkwi. Był artystą znanym i nagradzanym na całym świecie.

PAWEŁ EDMUND STRZELECKI – 6 października 150 rocznica śmierci

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego – badacza, podróżnika, odkrywcy i filantropa. Jako pierwszy Polak samodzielnie okrążył kulę ziemską. Badał tereny obu Ameryk oraz Australii i Oceanii, dokonując wielu odkryć. Nazwał Górą Kościuszki najwyższy szczyt Australii. Badał wulkany, opisywał życie rodzinnej ludności. Działał na rzecz dożywiania dzieci. Jest symboliczną postacią dla ludzi szukających wolności na emigracji.

ALEKSANDRA PIŁSUDSKA – 31 marca 60 rocznica śmierci

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Aleksandry Piłsudskiej – działaczki niepodległościowej i społecznej. Odznaczona wieloma orderami , m.in. Virtuti Militari. Członkini Polskiej Organizacji Wojskowej. Brała udział w napadzie na rosyjski pociąg. W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów polskich, a następnie aresztowana i internowana. Angażowała się w pomoc społeczną. Prywatnie druga żona Józefa Piłsudskiego.

JADWIGA ZAMOJSKA – 4 listopada 100 rocznica śmierci.

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Jadwigi Zamoyskiej – działaczki społecznej, założycielki pierwszej w Polsce zawodowej szkoły gospodarstwa domowego.. Współtwórczyni Fundacji Zakłady Kórnickie, zaangażowana społecznie patriotka, służebnica Boża. Odznaczona Orderem Odrodzenia Polski.

MAURYCY MOCHNACKI – 13 września 220 rocznica urodzin

Rok 2023 Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Maurycego Mochnackiego – publicysty politycznego, krytyka literackiego, pianisty i działacza konspiracyjnego. Był uczestnikiem i kronikarzem powstania listopadowego. Teoretyk polskiego romantyzmu, jednocześnie ceniony pianista. Zmarł na emigracji w Paryżu w wieku 33 lat. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.

WOJCIECH KORFANTY – 20 kwietnia 150 rocznica urodzin.

Rok 2023 Uchwałą Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony rokiem Wojciecha Korfantego. – przywódcy III powstania śląskiego i polskiej chadecji. Jeden z ojców polskiej  niepodległości. Urodził się na Śląsku, leżącym wówczas od ponad 70 lat w zaborze pruskim. Zaangażował się w polskie organizacje niepodległościowe, był aresztowany. Po przegranej Polski w plebiscycie z 1921 roku , mającym decydować o przynależności państwowej Górnego Śląska , stanął na czele III powstania śląskiego. Korfanty jest jednym z największych śląskich bohaterów.

Źródło: Czasopismo „Biblioteka w szkole”

 

---

PATRONI ROKU 2022

Rok 2022 został ustanowiony Rokiem Polskiego Romantyzmu. Wcześniej na patronów roku 2022 zostali wybrani: Ignacy Łukasiewicz, Józef Mackiewicz, Maria Grzegorzewska, Maria Konopnicka, Wanda Rutkiewicz i Józef Rufin Wybicki.

ROK MARII KONOPNICKIEJ

23 maja – 180. rocznica urodzin

Sejm uhonorował jedną z najwybitniejszych pisarek doceniając jej literacki dorobek oraz wkład w działalność patriotyczną”. Była najwybitniejszą reprezentantką nurtu ludowej stylizacji pieśniowej, stosując język poetycki zaczerpnięty z historycznych i baśniowych motywów, inspirowany pięknem przyrody ojczystej. Tworzyła liryki i pieśni o tematyce patriotycznej i społecznej oraz obrazki poetyckie. Dokonała przełomu w polskiej literaturze dla dzieci, podnosząc tę dziedzinę pisarstwa na wyżyny artyzmu. Za pomocą utworów literackich protestowała przeciwko antypolskiej polityce zaborców i niesprawiedliwości społecznej. Walczyła o prawa kobiet oraz pomagała uwięzionym z przyczyn politycznych przez rosyjskie władze. W 1926 roku władze niepodległej Rzeczypospolitej rozważały „Rotę” jako hymn narodowy

ROK JÓZEFA RUFINA – WYBICKIEGO

10 marca – 200. rocznica śmierci, 29 września – 275. rocznica urodzin, 225. rocznica powstania „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”

Autor „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”, która od 1927 roku jest polskim hymnem narodowym. Józef Wybicki był wielokrotnie posłem na sejm i brał udział w pracach nad wdrożeniem Konstytucji 3 maja. Uczestniczył w tajnych przygotowaniach do Insurekcji Kościuszkowskiej. Później, w Paryżu, zabiegał o utworzenie wojska polskiego u boku Francji.

ROK MARII GRZEGORZEWSKIEJ

100. rocznica utworzenia Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej, obecnie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

Maria Grzegorzewska to jedna z najwybitniejszych polskich pedagożek, twórczyni pedagogiki specjalnej w Polsce. Mottem swojego życia uczyniła stwierdzenie: ,,Nie ma kaleki – jest człowiek”. Jej dzieła stanowią inspirację dla kolejnych badaczy i twórców akademickiej pedagogiki specjalnej oraz praktyki edukacyjnej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej. Szczególną wartość nadała pracy nauczyciela-wychowawcy, którego widziała jako człowieka bogatego wewnętrznie, charyzmatycznego i empatycznego.

ROK WANDY RUTKIEWICZ

12 maja – 30. rocznica śmierci

Jedna z najwybitniejszych himalaistek świata. 16 października 1978 roku zdobyła Mount Everest – jako pierwsza osoba z Polski i trzecia kobieta na świecie. Była także pierwszą kobietą na świecie, która stanęła na najtrudniejszym do zdobycia szczycie K2. Zaginęła 12 maja 1992 roku w drodze na Kanczendzongę. Nie odnaleziono jej ciała.

ROK IGNACEGO ŁUKASIEWICZA

8 marca – 200. rocznica urodzin

Twórca światowego przemysłu naftowego. Należy do zaszczytnego grona Polaków, których działalność odcisnęła wielki i pozytywny wpływ na rozwój Polski i całego świata. Na zapoczątkowanym przez Łukasiewicza procesie destylacji ropy naftowej bazuje współcześnie wiele gałęzi przemysłu chemicznego, kosmetycznego i nowoczesnych technologii.

ROK JÓZEFA MACKIEWICZA

1 kwietnia – 120. rocznica urodzin

Jeden z największych w dziejach pisarzy polskich. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Po wojnie odbył studia przyrodnicze na uniwersytetach w Warszawie i Wilnie. Stworzył oryginalny model powieści fabularno-dokumentarnej epicko przedstawiający obraz rzeczywistości. Od 2002 roku przyznawana jest Nagroda Literacka imienia Józefa Mackiewicza. Jego twórczość cieszy się wielkim uznaniem krytyków i badaczy literatury.

ROK POLSKIEGO ROMANTYZMU

200. rocznica ukazania się zbioru „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza

Okazją do uczczenia polskiego romantyzmu w 2022 jest 200. rocznica ukazania się dzieła „Ballady i romanse” autorstwa Adama Mickiewicza, które wyznaczyły początek polskiego romantyzmu. Zrodziła się epoka, w której tworzyli genialni artyści, myśliciele i działacze polityczni, którzy w sytuacji narodowej niewoli stworzyli kraj duchowej wolności, rozwinęli programy niepodległościowe, a zarazem wynieśli polską literaturę, muzykę i malarstwo do rangi czołowych osiągnięć kultury europejskiej. Romantyzm przyniósł genialne dokonania w literaturze Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego i Cypriana Norwida, w muzyce Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, w malarstwie Piotra Michałowskiego i Jana Matejki. Twórcy ci byli artystami polskimi, a jednocześnie światowymi, ukazującymi polskie wartości w ich uniwersalnym kontekście. „Pamięć romantyzmu polskiego jest zatem pamięcią najważniejszych znaków określających narodową tożsamość. W roku 2022 przypadają dwusetne urodziny tej epoki i jest to dobry powód do przypomnienia duchowego depozytu, jaki pozostawili nam romantyczni bohaterowie, artyści i myśliciele. ” – czytamy w tekście uchwały.

Źródło: Biblioteka w szkole

---

PATRONI ROKU 2021

Rok 2021 upływa pod znakiem rocznic uchwalenia dwóch polskich konstytucji, rocznicy wybuchu powstań śląskich a także rocznic zamachu majowego i stanu wojennego. Rok 2021 został ustanowiony:

• Rokiem Konstytucji 3 maja (w 230. rocznicę uchwalenia).
• Rokiem kard. Stefana Wyszyńskiego (w 40. rocznicę śmierci oraz 120. rocznicę urodzin).
• Rokiem Stanisława Lema (w 100. rocznicę urodzin).
• Rokiem Cypriana Kamila Norwida (w 200. rocznicę urodzin).
• Rokiem Tadeusza Różewicza (w 100. rocznicę urodzin).
• Rokiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (w 100. rocznicę urodzin).
• Rokiem Powstań Śląskich (w 100. rocznicę III powstania śląskiego).
• Rokiem Polskiej Tradycji Konstytucyjnej (w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja i 100. rocznicę uchwalenia konstytucji marcowej).

 

100. rocznica urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944) – poeta, prozaik, harcerz, żołnierz batalionu „Zośka” i „Parasol”, jeden z przedstawicieli pokolenia Kolumbów, autor m.in. znanych wierszy Elegia o … [chłopcu polskim], Pokolenie. Zginął w Powstaniu Warszawskim. Warto przypominać wiersze poety nie tylko z okazji rocznicy jego urodzin, ale  także w rocznice wybuchu wojny, powstania, przy okazji lekcji na temat pokoju na świecie.

Stanisław Lem

W 2021r roku przypada 100. rocznica urodzin Stanisława Lema. Pisarz uznany za najwybitniejszego przedstawiciela polskiej fantastyki i jednego z najpoczytniejszych pisarzy science-fiction na świecie „w swoich rozważaniach nad kondycją współczesnego człowieka, skutkami postępu technicznego i cywilizacyjnego dostrzegał wiele zagadnień fundamentalnych dla kultury i myśli współczesnej. Przestrzegał przed negatywnymi skutkami technicznego rozwoju cywilizacji, a jego prace teoretyczne i prognozy futurologiczne mają znaczący wpływ na definiowanie miejsca ludzkości we wszechświecie i prognozowanie jej losu” – czytamy w uchwale.

 

Tadeusz Różewicz

Tadeusz Różewicz –  wybitny polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, głęboko związany z losem pokolenia wojennego, baczny obserwator życia codziennego, społecznego i politycznego. W uchwale napisano „Filozoficzna i egzystencjalna głębia obecna w twórczości Różewicza ma charakter uniwersalny, dzięki czemu nie tylko trafia do odbiorców z całego świata, ale jeszcze długo będzie oddziaływać na współczesną literaturę polską”.

Cyprian Kamil Norwid

W 2021 roku swoje 200. urodziny obchodziłby Cyprian Kamil Norwid. Ten poeta, dramatopisarz i artysta w swojej twórczości w uzasadnieniu uchwały został doceniony za „twórczy wkład Norwida w nowoczesną polską literaturę, a szerzej w polską kulturę, jest ogromny, na wielu polach decydujący”.

Krzysztof Kamil Baczyński

To jeden z najwybitniejszych przedstawicieli poetów pokolenia Kolumbów, którzy także zostali podkreśleni w uchwale. „W uznaniu zasług Krzysztofa Kamila Baczyńskiego dla polskiej sztuki, dla polskiej niepodległości i polskiej kultury, w stulecie jego urodzin, Sejm Rzeczypospolitej ogłasza rok 2021 Rokiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Jednocześnie Sejm Rzeczypospolitej oddaje hołd innym przedstawicielom poetów pokolenia Kolumbów poległym w trakcie okupacji niemieckiej – Tadeuszowi Gajcemu, Janowi Romockiemu, Zdzisławowi Stroińskiemu, Józefowi Szczepańskiemu i Andrzejowi Trzebińskiemu”.

Kard. Stefan Wyszyński

W 2021r przypada 40. rocznica śmierci, a także 120. urodzin kardynała Stefana Wyszyńskiego. W uchwale zwrócono uwagę, że kard. Wyszyński był głosicielem uniwersalnych wartości chrześcijańskich i mężem stanu. Występował w imieniu Ojczyzny, domagając się od komunistycznych władz poszanowania wolności religijnej i broniąc polskiej kultury.

Konstytucja 3 Maja

2021 jest  również Rokiem Konstytucji 3 Maja. Uchwalony w 1791 r. przez Sejm Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego akt wprowadził trójpodział władzy, niósł gwarancje swobód obywatelskich, tradycje chrześcijańskie, tolerancję i wartości Oświecenia. Jako pierwsza w Europie i druga na świecie Ustawa Rządowa stanowiła dowód głębokiego patriotyzmu oraz zrozumienia spraw obywatelskich i społecznych.

 

 

CIEKAWOSTKI O PATRONACH 2021 ROKU

 

TADEUSZ RÓŻEWICZ

O popularności Różewicza świadczy fakt, iż jego utwór „Do piachu” wywołał protesty środowiska kombatantów. Miał brata reżysera – Stanisława Różewicza, dla którego napisał lub współtworzył dziewięć scenariuszy filmowych. Był niezwykle płodnym twórcą, to jako autor dwunastu dramatów oraz, tu uwaga – trzydziestu siedmiu zbiorów wierszy i poematów. Obok Gombrowicza jest za granicą najczęściej wystawianym i tłumaczonym twórcą polskim. Był za pewne szczytowym twórcą polskiej awangardy. Był kandydatem do Literackiej Nagrody Nobla. Konkurentem Różewicza był Czesław Miłosz. W młodości swej pracował bardzo intensywnie, czy to jako goniec, magazynier, czy też urzędnik kwaterunku lub uczeń stolarski w Fabryce Mebli Giętych “Thonet”. Wszystko za sprawą braku środków do życia jego rodziny. Był redagującym pismo zatytułowane „Czyn Zbrojny”. Książki T. Różewicza doczekały przełożeń na 49 języków. Osobowość zagubiona w świecie rozpadu form, pozbawiona tożsamości i zdezintegrowana. Tak wyglądał człowiek po II wojnie i jego kondycja, tak też Różewicz oddawał jego stan ducha.
Tadeusz Różewicz przyszedł na świat w Radomsku 9 października 1921 roku. Zmarł we Wrocławiu 24 kwietnia 2014 roku. Był uznanym scenarzystą, równocześnie człowiekiem poezji, dramaturgii, i prozy. Jako członek sztuki był aktywnym działaczem na rzecz sztuki w Polskiej Akademii Umiejętności.
Krótki życiorys Tadeusza Różewicza
Urodził się w Radomsku w roku 1921. Debiut Różewicza miał miejsce jeszcze przed II wojną. Publikował na łamach tytułów prasowych jak „Pod znakiem Marii” oraz „Czerwone Tarcze”. W 1944 roku ukazał się zbiór pt. „Echa Leśne”, natomiast w 1946 roku jego proza i poezja satyryczna „W łyżce wody”. Jednak jego formalny debiut to dopiero tom „Niepokój” wydany w 1947 roku. Poezja Różewicza jest wyrazem kondycji człowieka osamotnionego, jak gdyby samego w obcym środowisku, zagubionego, który szuka świata wartości w świecie zniszczonym przez kataklizm wojenny. Totalitaryzm, obojętność i okrucieństwo – to autor zaznacza i do tego kontrapunktuje potrzebę kultywowania wartości podstawowych.
Tom poezji Różewicza pt. „Czerwona rękawiczka” wywołał reakcje polskiej krytyki powojennej. Powstała później jego „Kartoteka”, czyli utwór będący teatrem absurdu. Różewicz wtedy okazał się być reformatorem. Powstał wówczas jego tak zwany „śmietnik”. Ten typ tekstu to na przykład „Przygotowanie wieczoru autorskiego”. W roku 1991 Różewicz został Honorowym Obywatelem Miasta Radomska. W roku 1999 natomiast odebrał laury Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta. Otrzymał też Nagrodę Literacką „Nike” w roku 2000. Jest obok takich jak Gombrowicz jednym z najczęściej tłumaczonych krajowych pisarzy, jego książki przełożono na 49 języków. Zmarł we Wrocławiu w 2014 roku.
Nauka
Debiut Różewicza przypadł na czas II wojny światowej. Zasilił szeregi Armi Krajowej. Prowadził współpracę twórczą z podziemnymi tytułami prasowymi. Po ukończeniu gimnazjum miał przerwę, lecz podjął wkrótce studia nad historią sztuki krakowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. To dzięki ówczesnym inspiracjom Tadeusz Różewicz należy za pewne do absolutnej czołówki współczesnych polskich pisarzy. Był w końcu nie tylko poetą, ale i dramatopisarzem i prozaikiem.
Debiut „Echami leśnymi”
W roku 1944 ukazały się jego „Echa leśne”. Właściwy debiut to natomiast rok 1947, czyli zbiór „Niepokój”. Różewicz postawił tam na tematyke wojenną oraz związane z kryzysem moralnym motywy egzystencjalne. W jego utworach tamtego okresu ma miejsce kryzys wartości i pewien swoisty rodzaj dezintegracji. Autor zadaje pytania z serii: „jak żyć?”. Jak żyć, czyli jak odnaleźć się po tym co zostało zrobione z dawnym światem, który przyzwyczaiwszy do spokoju nagle zwariował.
To co wartościowe
Po wojnie Różewicz wydał wiersze satyryczne, dobrym przykładem jest ten zatytułowany „Figa z Unry”. Wkrótce Różewicz został zaliczony do krakowskiej neoawangardy, a to dzięki Julianowi Przybosiowi. Zaprzyjaźnił się z takimi jak Andrzej Wajda czy Tadeusz Kantor. Tom poezji „Czerwona rękawiczka” zyskał z kolei oceny, które były dość jednogłośnie pozytywne. Ma tam miejsce nowatorstwo polegające przede wszystkim na poetyce, która inauguruje podejście do budowy tekstu specyficzne, nazywane od tamtego momentu „różewiczowskim”. Obecny jest katastrofizm i ekspresjonizm.
Wynalazek „Kartoteki”
Był na Węgrzech w latach pięćdziesiątych. Później zamieszkał w kraju, w Gliwicach. Żył w autentycznej biedzie. Powstały wiersze jak „Czas, który idzie”, gdzie dotyka sugestywnie sprawy narzuconego porządku. Wkrótce krytyka zelżała, a jednocześnie była skłonna zauważyć w wierszach Różewicza ambicje wyzwalające. Został wydany zbiór „Poezje zebrane”, przynosząc pisarzowi sukces. Stworzył w ślad za tym doskonały przykład teatru absurdu, o cechach reformujących ten nurt. Mowa rzecz jasna o jego „Kartotece”.
Wreszcie „śmietnik”
Był postmodernistą, bez dwóch zdań. Począwszy od „Kartoteki” autor poddaje teksty procesom zmieniających kontekst lub nadającym znaczeniowość na marginesie. Powstał wtedy rewolucyjny wynalazek Różewicza – zwany „śmietnikiem”. Jednym z takich utworów jest „Przygotowanie wieczoru autorskiego”. Różewicz sięgnął nawet do pop-artu, co określiło obszerny nurt mający miejsce w „śmietnikach”. Zerwanie z klasyczną estetyką, język wyjałowiony, nadający mu prostotę. Oto czym był przełom Różewicza.

Nagrody i wyróżnienia
Od 1968 roku mieszkał we Wrocławiu. W roku 2008 Różewicz otrzymał Europejską Nagrodę Literacką w Strasburgu, a to za sprawą tomu poetyckiego zatytułowanego „Nauka chodzenia”. Następnie jako pierwszemu został mu wręczony „Silesius” – wrocławska nagroda poetycka literatury środkowoeuropejskiej i wschodniej. Tom „Druga strona medalu” i „Kup kota w worku” to dwa zbiory, które zadecydowały, że otrzymał też nagrodę „Nike”. Tadeusz Różewicz zmarł 24 kwietnia 2014 we Wrocławiu.

Ciekawostki o Tadeuszu Różewiczu
O popularności Różewicza świadczy fakt, iż jego utwór „Do piachu” wywołał protesty środowiska kombatantów.
Miał brata reżysera – Stanisława Różewicza, dla którego napisał lub współtworzył dziewięć scenariuszy filmowuych.
Był niezwykle płodnym twórcą, to jako autor dwunastu dramatów oraz, tu uwaga – trzydziestu siedmiu zbiorów wierszy i poematów.
Obok Gombrowicza jest za granicą najczęściej wystawianym i tłumaczonym twórcą polskim.
Był za pewne szczytowym twórcą polskiej awangardy.
Był kandydatem do Literackiej Nagrody Nobla. Konkurentem Różewicza był Czesław Miłosz.
W młodości swej pracował bardzo intensywnie, czy to jako goniec, magazynier, czy też urzędnik kwaterunku lub uczeń stolarski w Fabryce Mebli Giętych „Thonet”. Wszystko za sprawą braku środków do życia jego rodziny.
Był redagującym pismo zatytułowane „Czyn Zbrojny”.
Książki Tadeusza Różewicza doczekały przełożeń na 49 języków.
Osobowość zagubiona w świecie rozpadu form, pozbawiona tożsamości i zdezintegrowana. Tak wyglądał człowiek po II wojnie i jego kondycja, tak też Różewicz oddawał jego stan ducha.
Cytaty Tadeusza Różewicza
„Dopóki nie poczujesz się nieszczęśliwy, nie narodzi się w tobie „poezja”!”
„Dzieciństwo jest jak zatarte oblicze
na złotej monecie która dźwięczy
czysto.”
„Od stuleci na każdej wojnie gwałci się kobiety. To nawet przyjemne zajęcie, sam też bym czasem zgwałcił, jakbym dogonił. Ale noga mnie boli, kolano.”
„Widzę szalonych którzy
chodzili po morzu
wierzyli do końca
i poszli na dno.”

„Szukam nauczyciela i mistrza
niech przywróci mi wzrok słuch i mowę
niech jeszcze raz nazwie rzeczy i pojęcia
niech oddzieli światło od ciemności.”

„poezja współczesna
to walka o oddech”

„Ale kto zobaczy moją matkę
w sinym kitlu w białym szpitalu
która trzęsie się
która sztywnieje
z drewnianym uśmiechem
z białymi dziąsłami

Która wierzyła przez pięćdziesiąt lat
a teraz płacze i mówi:
„nie wiem… nie wiem”

Źródła
Zdjęcie
Michał Kobyliński – http://gilling.info/
Treść
https://biografia24.pl/tadeusz-rozewicz/
http://www.filmweb.pl/person/Tadeusz+R%C3%B3%C5%BCewicz-48605/trivia
http://culture.pl/pl/tworca/tadeusz-rozewicz
https://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_R%C3%B3%C5%BCewicz
„300 postaci które zmieniły historię Polski i świata”. Videograf II, Chorzów 2008

STANISŁAW LEM

W dokumentach widnieje (później powielana) data 12 września, jako data jego urodzin, faktycznie przyszedł na świat dzień później, 13 września. Jak sam pisał po latach w liście do swojego przyjaciela, rodzice podali inną datę jego narodzin, by… uniknąć pecha.

Lem był człowiekiem, który niezwykle twardo stąpał po ziemi. Nie dowierzał żadnym dziedzinom pseudonaukowym, jak parapsychologia, krytycznie odnosząc się do jej metod „badań”. Twierdził też, że metafizyki nie da się badać przy pomocy empirii, więc ta go nie interesuje.

Polski pisarz science fiction zgodził się wziąć udział w eksperymencie i, pod opieką psychiatry, zażył psylocybinę (środek silnie halucynogenny). Określił swoje wrażenie jako „ciekawe”, ale gdy zaproponowano mu powtórzenie eksperymentu, nie skorzystał z tego.

W roku 1977 Lem przyznał, że przeraziła go opinia jednego z naukowców, który za pomocą rachunku prawdopodobieństwo, przedstawił tezę, iż my, Ziemianie, możemy być jedynym przykładem cywilizacji techniczno-naukowej w całej Drodze Mlecznej.

Choć sam pisarz nigdy nie poleciał w kosmos, to w przestrzeni kosmicznej znalazły się aż dwa obiekty ochrzczone jego nazwiskiem. Jednym z nich jest odkryta 22 września 1979 r. planetoida nr 3836. Drugim jest pierwszy polski satelita naukowy wystrzelony 21 listopada 2013 roku.

Pisarz przewidział, że w narastającym zalewie danych i coraz większej możliwości ich przekazywania, kolejne wojny będą toczyć się m.in. na przekazywane informacje. Obecnie, w dobie groźnych i brzemiennych w skutkach fake newsów, możemy ze smutkiem powiedzieć, że jego wizja się spełniła.

 

KRZYSZTOF KAMIL BACZYŃSKI

Jego drugie imię Kamil jest po jego starszej siostrze Kamili, która zmarła jako dziecko.

Twórczość Baczyńskiego obecna jest także w muzyce – zespół Budka Suflera wylansował przebój zatytułowany „Sur le pont d’Avignon”.

O twórczości i życiu Baczyńskiego powstało kilka filmów, m.in. „Dzień Czwarty”, w którym postać poety zagrał Krzysztof Pieczyński.

Krzysztof Kamil Baczyński jest patronem licznych szkół, bibliotek, drużyn harcerskich  i innych instytucji.

Używał pseudonimów: „Jan Bugaj”, „Krzysztof Zieliński”, „Piotr Smugosz”, „Emil” i „Jan Krzyski”.

Gdyby nie śmierć ojca 27 lipca 1939 roku i wybuch wojny, studiowałby we Francji do której zamierzał się udać.

 

CYPRIAN KAMIL NORWID

Cyprian Kamil Norwid miał prywatny albumik- książeczkę pamiątkową. Wklejał do niej szczególnie ważne listy, fotografię osób , które specjalnie cenił. Między innymi wkleił do niego list od Marii Kalergis i jej fotografię, na której czyta książkę.

Cyprian Kamil Norwid często bywał w paryskim ogrodzie botanicznym i zoologicznym  położonym na lewym brzegu Sekwany. Lubił otaczać się roślinami, w swoich mieszkaniach

Ulubioną postacią historyczną Norwida był Krzysztof Kolumb. Poeta cenił jego śmiałe poglądy i opinie, wyrażane nawet wbrew czasom i modom. Widział podobieństwo między sobą a Kolumbem- to znaczy niedocenienie przez społeczeństwo.

Cyprian Norwid był właścicielem kilku rysunków Leonarda da Vinci i Rafaela, musiał je jednak sprzedać, gdy jego sytuacja materialna była coraz cięższa.

Norwid prowadził bardzo bogatą korespondencję, często ozdabiał swoje listy kunsztownymi ozdobnikami, winietkami, rysuneczkami przedstawiającymi symboliczne lub rzeczywiste rośliny, instrumenty, ozdobne litery.

Kiedy jeszcze Norwidowi lepiej się powodziło i czuł się zdrowszy, lubił konne przejażdżki i wycieczki. Wraz z liczną grupą przyjaciół  z Rzymu ruszył w ten sposób na wycieczkę aż na wulkan Wezuwiusz. Często jeździł konno po Berlinie, kiedy mieszkał tam w latach 1845- 846 roku.

 

PODSTAWOWE POJĘCIA ZWIĄZANE Z KSIĄŻKĄ I BIBLIOTEKĄ

 

Akapit – wcięcie przy lewym marginesie, wydzielające odrębną część całości treściowej

Akcydens – druk okolicznościowy, użytkowy lub informacyjny (np.: ulotka, kalendarz, instrukcja, program, formularz, bilet, karta pocztowa, prospekt) nie będący książką ani czasopismem

Almanach – rocznik zawierający kalendarium wzbogacone informacjami lub poradami, czasem krótkimi opowiadaniami oraz materiałami o charakterze kronikarskim lub antologia zawierająca materiały z jednej dziedziny sztuki lub nauki, których wspólną cechą jest czas powstawania

Aneks – dodatek, załącznik uzupełniający tekst główny

Anonim – utwór autora, którego nazwiska nie udało się ustalić

Antykwariat – sklep z antykami, np. dziełami sztuki, księgarnia specjalistyczna ze starymi publikacjami

Aparat naukowy wydawnictwa – zespół elementów wydawnictwa (publikacji naukowej) stanowiących wykazanie źródłowych materiałów cytowanych, omawianych bądź wykorzystywanych przez autora. Należą do nich przypisy, bibliografia załącznikowa, aneksy, odnośniki do innych tekstów.

Artykuł – utwór naukowy, publicystyczny, literacki, będący samodzielną częścią większych całości (np. czasopisma, wydawnictwa zbiorowego); z reguły omawia problem, wyprowadza wnioski i uogólnienia, zmierzając do udowodnienia postawionej tezy lub uzasadnienia postula tów. Rodzaje artykułów: wstępny, redakcyjny, dyskusyjny, polemiczny, okolicznościowy, popularnonaukowy.

Atlas – zbiór map, planszy, tablic, ilustracji, wybranych tematycznie (np. atlas Europy) i wydanych w postaci luźnego kompletu, książki drukowanej lub programu multimedialnego

Autor – twórca dzieła

Baza danych – zbiór danych wraz z oprogramowaniem umożliwiającym ich wykorzystanie, przeszukiwanie z uwzględnieniem różnych kryteriów

Bedeker – książka, przewodnik dla turystów (nazwa pochodzi od nazwiska niemieckiego wydawcy – K. Baedekera – który od 1836 roku publikował w wielu językach popularne przewodniki)

Beletrystyka –utwory literatury pięknej, głównie powieści, nowele, opowiadania

Bibliofilstwo – zamiłowanie do zbierania książek, kolekcjonowania rzadkich i cennych druków

Bibliografia –uporządkowany (np. alfabetycznie, chronologicznie) spis dokumentów dobranych według określonych kryteriów. Wyróżniamy bibliografię: adnotowaną, bieżącą, narodową, osobową, załącznikową.

Bibliografia adnotowana – bibliografia, w której opisy bibliograficzne uzupełnione są adnotacjami, czyli informacją o treści

Bibliografia osobowa – bibliografia rejestrująca utwory jednego autora lub książki o autorze i recenzje jego dzieł

Bibliografia retrospektywna – bibliografia rejestrująca materiały opublikowane w oznaczonym zamkniętym okresie czasu

Bibliografia załącznikowa – bibliografia będąca spisem źródeł, które autor wykorzystał przy pisaniu utworu, pracy naukowej lub które poleca czytelnikowi jako związane z tematem pracy

Biblioteka – instytucja powołana do gromadzenia, opracowywania, przechowywania i udostępniania materiałów bibliotecznych. Rodzaje bibliotek: publiczne, szkolne, naukowe, pedagogiczne. Pierwsze biblioteki powstawały od III w. p.n.e. w Egipcie, Chinach, Babilonii, Grecji i Rzymie. W Polsce pierwsze biblioteki katedralne powstały w XI w.; pierwsza biblioteka uniwersytecka – Biblioteka Jagielońska – została założona w XIV w.

Biblioteka narodowa – biblioteka odpowiedzialna za gromadzenie, opracowywanie i trwałe przechowywanie pełnej produkcji wydawniczej państwa (kraju) oraz wydawnictw zagranicznych dotyczących państwa. Biblioteka narodowa w Polsce została powołana do życia w 1928 r.

Biblioteka publiczna – biblioteka ogólnodostępna, posiada zbiory o charakterze uniwersalnym

Biblioteka szkolna – biblioteka będąca częścią szkoły; prowadzi działalność informacyjną, pedagogiczną i wychowawczą

 

Biuletyn – wydawnictwo o określonej lub nieokreślonej częstotliwości ukazywania się, służące do użytku wewnętrznego instytucji lub organizacji, często w postaci broszury

Broszura – książka niewielkiego formatu i objętości – do 64 stron; często nie oprawiona

Copyright (by…) – ,,prawa autorskie zastrzeżone przez”; formuła umieszczona na odwrocie karty tytułowej wraz z nazwą właściciela prawa autorskiego i wskazaniem roku pierwszego wydania

Cymelia – grupa zbiorów bibliotecznych szczególnie cennych

Chronologiczna kolejność – oznaczanie wydarzeń, zjawisk według przyjętego podziału czasu , (chronologia z grec. chronos – czas, logos – słowo, nauka)

Czasopismo – wydawnictwo periodyczne; tygodnik, dwutygodnik, miesięcznik, kwartalnik, półrocznik, rocznik. Ze względu na treść dzielą się na: popularnonaukowe, naukowe, społeczno-polityczne, społeczno-kulturalne, literackie, techniczne, itp.

Czytelnia – odrębne pomieszczenie lub wydzielone miejsce w bibliotece przeznaczone do korzystania z księgozbioru podręcznego na miejscu

Dedykacja – poświęcenie komuś utworu, stwierdzone odpowiednią dedykacją autora

Diarusz – dziennik, skrótowy zapis bieżących wydarzeń z życia publicznego lub prywatnego

Drugi obieg wydawniczy – wydawnictwa sporządzane i rozprowadzane nielegalnie, poza cenzurą

Dublet – drugi albo dalszy egzemplarz książki w zbiorach bibliotecznych

Dział czasopisma – stała część czasopisma wyodrębniona ze względu na tematykę, źródło informacji, gatunek dziennikarski, funkcje lub adresata; z reguły wyróżniony odrębnym elementem graficznym, często także tytułem

Działalność informacyjna biblioteki – rodzaj usług, mających głównie formę informacji bibliograficznej, bibliotecz nej, katalogowej lub rzeczowej

Edukacja czytelnicza– zajęcia prowadzone w bibliotece, których celem jest przygotowanie grupy potencjalnych użytkowników biblioteki do samodzielnego korzystania ze zbiorów bibliotecznych, właściwego posługiwania się warsztatem informacyjnym biblioteki

Ekslibris – artystycznie skomponowany znak własnościowy książki z nazwiskiem i symbolicznym znakiem właściciela lub nazwą instytucji, odbity na kartce przyklejanej na wewnętrzną stronę okładki

Encyklopedia – wydawnictwo zawierające zbiór wiadomości ze wszystkich dziedzin wiedzy lub jednej dziedziny, uporządkowanych najczęściej alfabetycznie

Errata – wykaz błędów i pomyłek dostrzeżonych w trakcie druku lub bezpośrednio po jego zakończeniu, opublikowany najczęściej w postaci osobnej kartki

Felieton – krótki utwór publicystyczny, zawierający komentarz dotyczący tematyki społecznej, politycznej, obyczajowej lub kulturalnej – związanej z aktualnymi wydarzeniami

Format książki – wysokość grzbietu książki mierzona w centymetrach

Gazeta – dziennik, wydawnictwo periodyczne ukazujące się co najmniej dwa razy w tygodniu, zawierające informacje o wydarzeniach aktualnych, interesujących szerokie kręgi czytelników

Hasło – wyraz decydujący o zaszeregowaniu treści w słowniku, encyklopedii lub katalogu przedmiotowym

Ilustracja – reprodukcja rysunku, wykresu mapy, fotografii, dzieła malarskiego itp. stanowiąca uzupełnienie tekstu

Indeks – wykaz terminów dołączony do wydawnictwa, zawierający hasła występujące w tekście i miejsca, w którym dane hasło się znajduje; ułatwia szybkie docieranie do poszukiwanych w książce informacji

Inicjał – początkowe litery imienia i nazwiska; często ozdobnym drukiem

Inkunabuł – każdy druk wydany w epoce średniowiecza, ręcznie przepisany

Inskrypcja – stary napis (np. hieroglif) wyryty w twardym materiale (np. w kamieniu lub metalu)

ISBN – międzynarodowy znormalizowany numer książki: International Standard Book Number; dzięsięciocyfrowy symbol nadawany od 1971r. wszystkim książkom ukazującym się na świecie

ISSN – Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego: International Standard Serial Number; symbol nadawany każdemu wydawnictwu ciągłemu – obowiązuje od 1975 r.

Jednostka biblioteczna – wolumen ( egzemplarz książki), zwój map, płyta, dyskietka i tp.

Karta katalogowa – znormalizowany opis dokumentu sporządzony na kartach lub w komputerze; zawiera dane o autorze, tytuł dokumentu, opis bibliograficzny

Kartoteki biblioteczne – znormalizowany opis fragmentu dzieła zwartego lub artykułu z czasopisma; często zawiera informacje o treści. W naszej bibliotece kartoteki są elementem komputerowej bazy danych.

Katalog alfabetyczny – zbiór kart katalogowych ułożonych według nazwiska autora; w przypadku pracy zbiorowej wyróżnikiem jest tytuł dzieła

Katalog biblioteczny – wykaz książek i innych dokumentów gromadzonych w bibliotece, uporządkowany w sposób ułatwiający ich wyszukiwanie (alfabetyczny, tytułowy, przedmiotowy)

Katalog komputerowy – katalog biblioteczny opracowany w komputerowym systemie (w naszej bibliotece zainstalowany jest program VTLS Virtua)

 

Katalog przedmiotowy – rodzaj katalogu bibliotecznego; szereguje opisy katalogowe według treści dzieła w porządku alfabetycznym haseł, którymi są tematy wraz z określnikami

Katalog tytułowy – zbiór kart katalogowych ułożonych alfabetycznie według tytułów dzieł

Klasyfikacja dziesiętna – ogólnoświatowy system UKD służący do systematyzacji opisów dokumentów w bibliotecznych katalogach, kartotekach, bibliografiach; może być wykorzystywana do ustalenia sposobu rozmieszczenia zbiorów na półkach

Kodeks – stara książka rękopiśmienna mająca postać luźnych kart, spojonych ze sobą na grzbiecie

Kolportaż – rozprowadzanie (sprzedawanie) wydawnictw wśród odbiorców (prenumeratorów)

Komputerowe systemy biblioteczne – specjalistyczne programy informatyczne automatyzujące procesy biblioteczne. W polskich bibliotekach szkolnych najpopularniejsze są systemy MOL i SOWA.

Komputeryzacja bibliotek – działaniapolegającena zastosowaniu w bibliotekach różnorodnych technik komputerowych, które mogą służyć automatyzacji procesów bibliotecznych oraz tworzeniu własnych baz danych

Książka – dokument graficzny najczęściej w postaci kodeksu, o określonej liczbie stron, zawierający utrwaloną myśl ludzką

Księgarstwo – dział handlu zajmujący się hurtową i detaliczną sprzedażą książek

Księgozbiór podręczny biblioteki – celowo dobrana i wydzielona w czytelni lub pracowni część zbiorów bibliotecznych składająca się głównie z wydawnictw informacyjnych, udostępniana na miejscu

Kwerenada – zapotrzebowanie użytkownika na informację indywidualną do biblioteki. Wymaga poszukiwania w katalogach i kartotekach bibliotecznych, bibliografiach oraz innych źródłach informacji

Literatura naukowa – część piśmiennictwa specjalistycznego, przeznaczonego dla wąskiego kręgu odbiorców

Literatura piękna – część piśmiennictwa, w której dominuje funkcja estetyczna

Literatura popularno-naukowa – jeden z rodzajów piśmiennictwa; upowszechnia zagadnienia naukowe w formie przystępnej dla szerszego kręgu odbiorców

Magazyn – czasopismo, w którym istotnym elementem jest warstwa ilustracyjna. Artykuły w magazynie są krótkie i łatwe w odbiorze.

Metryka wydawcy – zbiór danych dotyczących produkcji wydawnictwa umieszczonych w przypadku książki na odwrocie karty tytułowej lub na ostatniej stronie

Motto – cytat umieszczony przed częścią główną utworu, związany z jego treścią lub ideą przewodnią

 

Nakład – liczba egzemplarzy jednego wydania opublikowanego utworu

Nota wydawnicza – informacja o okolicznościach wydania utworu

Notatka – krótki tekst, uwaga, spostrzeżenie zapisane w celu zapamiętania treści; może mieć formę cytatu, planu, streszczenia, konspektu, wyciągu

Obwoluta – dodatkowa okładka na wydawnictwo; wykonana z papieru, kartonu lub tworzywa, zazwyczaj barwnie ilustrowana. Służy do celów reklamowych, informacyjnych i ochronnych.

Odsyłacz – zapis pomocniczy stosowany w bibliografiach, indeksach, encyklopediach, słownikach, prowadzący do określonego terminu

Okładka – zasadnicza część oprawy wydawnictwa; zabezpiecza przed zniszczeniem oraz pełni funkcję informacyjną i ozdobną

Opis bibliograficzny – uporządkowany według określonych zasad zespół danych o dokumencie służących do jego identyfikacji

Opis katalogowy – opis egzemplarza dokumentu znajdującego się w bibliotece sporządzony według określonych norm

Paginacja – numeracja stronic wydawnictwa lub rękopisu

Pagina żywa – wiersz umieszczony nad kolumną druku; w encyklopedii lub słowniku wyznacza pierwsze i ostatnie hasło na stronie

Papirus – roślina rosnąca w Egipcie, z której w starożytności produkowano materiał pisarski

Pergamin – materiał pisarski wyrabiany ze skóry zwierząt

Pismo – usystematyzowany zbiór znaków symbolicznych, obrazkowych, wyrazowych, sylabowych służący do graficznego zapisywania informacji i myśli

Postscriptum – dopisek do listu, artykułu

Praca zbiorowa – dzieło zbiorowe, wydawnictwo zwarte napisane przez więcej niż trzech autorów, objęte wspólnym tytułem

Prasa – wszelkie publikacje periodyczne ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, a w szczególności gazety i czasopisma

Prawo autorskie – przepisy prawne wydane z myślą o ochronie interesów twórców

Prenumerata – zamówienie i zapłacenie z góry za czasopisma, gazety i inne wydawnictwa ciągłe

 

Prolongata – odroczenie terminu zwrotu materiałów wypożyczonych

Przypisy – komentarze, objaśnienia, uwagi dodatkowe autora lub wydawcy umieszczone w wydawnictwach piśmienniczych

Pseudonim – zmyślone imię i nazwisko, przybrane np. przez pisarzy, poetów, artystów lub dziennikarzy

Publicystyka – publiczna wypowiedź na aktualne tematy społeczne, kulturalne, polityczne, naukowe; stanowi jedną z podstawowych form działalności dziennikarskiej

Regulamin biblioteki – zbiór wewnętrznych przypisów regulujących sprawy organizacji i funkcjonowania biblioteki, w szczególności jej usług i zasad korzystania ze zbiorów

Reportaż – gatunek publicystyczno-literacki obejmujący utwory o charakterze sprawozdań z wydarzeń

Reprint – powtórne wydanie dzieła z możliwie wiernym zachowaniem cech oryginału; również dodruk na tańszym papierze, opublikowany prze innego wydawcę; artykuły, eseje, prace wznowione oddzielnie, będące częścią większej całości

Rewers – wypełniony i podpisany przez czytelnika blankiet, będący dowodem wypożyczenia np. książki, czasopisma itp.

Rękopis – tekst napisany ręcznie; także tekst pierwotny autora

Scenariusz – tekst stanowiący podstawę do realizacji filmu, przedstawienia teatralnego lub radiowego

Selekcja zbiorów bibliotecznych – wybór, według ściśle określonych kryteriów, książek, czasopism i innych materiałów w celu wycofania ze zbiorów bibliotecznych

Seria wydawnicza – wydawnictwo ciągłe, którego poszczególne tomy są dziełem różnych autorów i posiadają własny tytuł. Tomy ukazują się nieregularnie, a związane są tytułem serii, przeważnie ciąglą numeracją oraz ustaloną szatą graficzną

Skontrum (inwentaryzacja, rewizja zbiorów) – kontrola zbiorów bibliotecznych w oparciu o księgi inwentarzowe związana z ustaleniem faktycznego stanu zbiorów i ujawnieniem braków.

Skrzydełko obwoluty – zagięta część obwoluty, na której zamieszcza się często informacje o autorze lub treści wydawnictwa w celu zachęcenia do zakupu

Słowa kluczowe – słowa wybrane jako podstawa budowy katalogu przedmiotowego

Spis treści – wykaz części składowych wydawnictwa; może zawierać takie elementy jak np. wstęp, rozdziały, podrozdziały, indeksy, przypisy, bibliografię załącznikową, ilustracje, tablice, mapy

Starodruki – wydawnictwa opublikowane przed rokiem1801

 

Sygnatura biblioteczna – umowne oznaczenie określające miejsce przechowywania dokumentu w bibliotece. W bibliotekach szkolnych może mieć symbol literowy lub cyfrowy według Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej.

Tekst główny – tekstpodstawowy opublikowanego utworu; może być podzielony na działy, rozdziały, paragrafy i artykuły

Tytulatura – ogół danych służących do identyfikacji wydawnictwa, umieszczonych w przypadku czasopisma i gazety na pierwszej stronie, w przypadku książki – na karcie tytułowej i w metryce

Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna (UKD) – międzynarodowy system klasyfikacji rzeczowej nauk i dokumentów bibliotecznych, wykorzystywany w katalogach systematycznych, zbudowanych na zasadzie podziału dziesiętnego

Vademecum – książka zawierająca podstawowe wiadomości z wybranej dziedziny

Warsztat informacyjny biblioteki – zbiór dokumentów, urządzeń, napisów składających się na system informacyjno-wyszukiwawczy biblioteki

Wolumen – pojedynczy oprawiony egzemplarz druku (książka)

Wstęp – tekst umieszczony z reguły na początku utworu; napisany przez autora, wydawcę, tłumacza lub inną osobę; zawiera informacje dotyczące powstawania utworu oraz jego problematyki

Wydawca – osoba odpowiedzialna za merytoryczne przygotowanie publikacji

Wydawnictwo – instytucja organizująca proces wydawniczy

Wydawnictwo ciągłe – wydawnictwo o nieprzewidzianym z góry zakończeniu, ukazujące się w określonych odstępach czasu – np. periodyki, wydawnictwa seryjne i zbiorowe

Zestawienie tematyczne – spis tematyczny, opracowanie zawierające bibliografię dokumentów na określony temat

Zwój – najstarsza forma książki, znana od IV tysiąclecia p.n.e.V

 

 

---